انتخاب یک دوچرخه در سایز مناسب همانند یک کت و شلوار است. شما نمی توانید یک دست کت و شلواری که 4 سایز از شما بزرگتر یا کوچکتر است را بپوشید به همان شکل هم نمی توانید یک دوچرخه که  چند سایز از شما بزرگتر و یا کوچکتر است را استفاده کنید. عدم استفاده از سایز مناسب دوچرخه برای هر فرد باعث آسیب رساندن به بدن می شود بنابراین باید به این نکته توجه ویژه ای داشت. پس در ابتدا می بایست یک دوچرخه که مناسب و نزدیک به سایز خود را انتخاب نمایید و بعد برای اینکه بتوانید از آن استفاده کنید تنظیمات مختص قد و بدن خود را به روی دوچرخه انجام دهید. در این آموزش 3 روش مهم و کاربردی تشخیص سایز دوچرخه مناسب را معرفی میکنیم. 1- با بدست آوردن ارتفاع قد و طول دست ها 2- به کمک جدول سایز دوچرخه برای بزرگسالان، کودکان و بانوان 3- معرفی نرم افزار رایگان برای بدست آوردن سایز دوچرخه

“تنظیم سایز دوچرخه” و “انتخاب یک دوچرخه مناسب” دو مبحث کاملا جدا است. برای انتخاب یا خرید دوچرخه ابتدا میباست یک دوچرخه  که مناسب سایز فرد باشد را انتخاب کرده (که تمرکز این آموزش بر روی همین بخش است) و بعد از خرید، دوچرخه را شخصی سازی کرده تا مناسب بدن دوچرخه سوار شود. این آموزش جهت انتخاب دوچرخه در سایز مناسب هر فرد آماده شده است و برای تنظیمات سایز دوچرخه به انتهای همین صفحه رفته و از طریق لینک وارد 3 آموزشی که برای “تنظیم سایز دوچرخه” آماده شده است  شوید.

معنای سایز دوچرخه

فریم دوچرخه یا همان بدنه دوچرخه توسط 21 معرفه هندسی (شکل پایین) طراحی می شود. 2 بخش از معرفه هندسی به نامهای TOP TUBE LENGTH و SEAT TUBE LENGTH برای سایز دوچرخه حائز اهمیت است. برای در نظر گرفتن سایز مناسب دوچرخه این 2 معرفه هندسی در نظر گرفته می شود و فرمولهایی که سایز دوچرخه مناسب را برای اشخاص انجام می دهند و در این آموزش به شما معرفی خواهیم کرد هم از این 2 معرفه هندسی استفاده میکنند.

این سایز بندی در تمامی برندهای دوچرخه و سبکها و حتی در سایزهای مختلف از یک مدل از دوچرخه هم کاملا با هم تفاوت دارد. معمولا تولیدکنندگان  نیز  دوچرخه ها را در سایزبندی خیلی کوچک (XS)، کوچک ( S )، متوسط ( M )، بزرگ ( L )، خیلی بزرگ (XL) و گاها در بعضی از برندها (XXL)، به بازار عرضه می‌شوند.

کدام روش محاسبه برای شما بهتر است!

در ابتدا بدانید که یکی از بهترین روش ها برای محاسب سایز مناسب دوچرخه برای هر فرد استفاده از چارت سایز شرکت سازنده است چرا که سایز دوچرخه ها در برندهای مختلف کمی با هم تفاوت دارد. بصورت مثال حتما برای شما تا بحال پیش آمده برای خرید کفش همیشه از یک سایز استفاده کرده باشید اما در زمان خرید از یک برند دیگر متوجه بشوید که یک سایز بزرگتر کفش مناسب پای شما است. به همین صورت این تفاوت در بدنه دوچرخه هم وجود دارد از این روی راحت ترین روش برای انتخاب سایز دوچرخه مناسب استفاده از چارت سایز دوچرخه سازنده است اما روش های زیر می توانند به شما بسیار کمک کنند. در روش هایی که در این آموزش ارائه شده است روش دوم بالاترین میزان دقت را دارد. روش اول حالت کلاسیک و عمومی است که بوسیله آن می توانید سایز مناسب را محاسبه کنید و روش سوم  چارت یکی از برندهای دوچرخه است که در این آموزش بصورت نمونه قرار داده شده است. از این جدول می توانید استفاده نمایید اما از آن جهت که سایز برندهای مختلف کمی با هم تفاوت دارد این جدول در تمامی برندها بصورت دقیق نمی تواند عمل کند.

A – روش اول / سایز دوچرخه نسبت به قد هر فرد

در این روش به بررسی سه مولفه مهم برای انتخاب درست سایزبندی دوچرخه  می‌پردازیم: 1- ارتفاع داخلی پا (فاق تا کف پا)،  2- قد دوچرخه سوار و 3- کشیدگی دست‌ها.

1- ارتفاع داخلی پا (فاق تا کف پا)

ارتفاع داخلی پای شما می‌تواند مشخص کننده قد شما در حالت ایستاده باشد. روش ارتفاع داخلی پا (فاق تا کف پا)،  در انتخاب دوچرخه توصیه می‌شود. زمانی که مطابق تصویر بالا روی دوچرخه ایستاده باشید فاصله لوله بالایی دوچرخه تا بین پای شما حداقل 5/08 سانتی متر(معادل 2 اینچ) باشد تا امکان سوار شدن راحت بر روی دوچرخه برای شما فراهم شود. ( مانند تصویر بالا )

اگر از دوچرخه کلاسیک استفاده میکنید و میله TUBE LENGTH آن بدون شیب است فاصله لوله بالایی دوچرخه تا بین پای شما 2/05 سانتی متر(معادل 1 اینچ) باشد.

2- کشیدگی دست ها معیاری در انتخاب سایز

میزان کشیدگی دست های شما نیز بر انتخاب سایز دوچرخه تاثیر مستقیم میگذارد. برای بررسی این موضوع برای مشخص شدن میزان کشیدگی دست هایتان باید ape index بدنتان را به دست بیاورید. ape index همان حاصل تفریق اندازه دست های شما (در حالتی که در راستای شانه به طرفین کشیده شده اند) از قد شما در حالت ایستاده است.

3- نتیجه Ape index یکی از دو حالت زیر خواهد بود:

1- اگر ape index شما عددی مثبت باشد (به این معناست که طول دست های شما از قد شما بلندتر است.)، بنابراین بهتر است شما سایز دوچرخه را بزرگتر  انتخاب کنید.

2- اگر ape index شما عددی منفی باشد (به این معناست که طول دست های شما از قد شما کوتاهتر است.)، بنابراین به نظر میرسد اگر سایز کوچکتر را انتخاب کنید، راحت تر خواهید بود.

به عنوان مثال: 152 سانتیمتر (طول دستها در حالت کشیده) – 163 سانتیمتر (ارتفاع قد) = جواب میشود 11 سانتیمتر . در این مثال، شما یک Index Ape منفی دارید و باید برای اندازه دوچرخه مناسب یدنه دوچرخه کوچکتر را انتخاب نمایید.

B- روش دوم / معرفی نرم افزار آنلاین نحوه بدست آوردن سایز دوچرخه

ebicycles یک نرم افزار رایگان و بسیار کاربردی برای بدست آوردن سایز دوچرخه است. به راحتی می توانید  وارد سایت www.ebicycles.com شوید و مطابق تصویر زیر عمل کنید.

1- در ابتدا نوع دوچرخه مد نظر خود را انتخاب کنید

1- دوچرخه جاده (کورسی)      2- دوچرخه کوهستان      3- دوچرخه بی.ام.ایکس       4-دوچرخه بچه گانه

2- در مرحله دوم می توانید بعد از انتخاب جنسیت خود از واحد اینچ و سانتیمتر برای وارد کردن ارتفاع قد و فاصله بین کف پا تا نشیمن گاه یاهمان فاق پا استفاده کنید.

3- در بخش آخر می توانید تمامی اطلاعات مورد نظر سایز دوچرخه مناسب خود را بدست آورید. در این بخش ایده آل ترین سایز دوچرخه مناسب را بدست آورید و حتی سایزهای حداقل و حداکثری که می توانید سوار شوید به شما معرفی خواهد شد. نکته بسیار جالب در این بخش برای دوچرخه سواران حرفه ای که خیلی بیشتر حائز اهمیت است بدست آوردن سایز قامه است.

C- روش سوم / بدست آوردن سایز دورخه به وسیله جدول

1 – جدول سایز بندی دوچرخه برای بزرگسالان

همچنین یکی از راه های دیگر که می توانید به راحتی سایز دوچرخه مناسب خود را بدست آورید جدول سایز بندی است که در زیر بصورت تصویری مشخص شده است. البته باید در نظر داشت که این روش همانند دو روش قبل بسیار دقیق نیست.

برای بدست آوردن سایز مناسب دوچرخه برای بزرگسالان می توانید از جدول بالا استفاده کنید. به اعداد بین دو فلش قرار گرفته اند توجه کنید بصورت مثال شخصی که قد بین 155 تا 168  سانتیمتر دارد میبایست از دوچرخه سایز 480 میلیمتر یا همان 48سانتیمتر یا همان sx استفاده کند.

2- جدول سایز بندی دوچرخه مخصوص بانوان

به طور میانگین، بانوان در مقایسه با آقایان، پاهای کشیده تر و بالاتنه کوتاهتری دارند (در قد یکسان). به همین دلیل دوچرخه بانوان لوله بالایی کوتاهتر، فرمان باریک تر و زین مخصوص بانوان دارد. از آنجایی که همه انسان ها دارای توده بدنی یکسانی نیستند، دوچرخه مناسب دوچرخه ای است که متناسب با توده بدنی شما باشد و با آن احساس راحتی کنید، حال دوچرخه مخصوص بانوان باشد یا خیر. به عنوان یک قانون عمومی می توان گفت اگر قد شما کوتاهتر از 165 سانتی متر است استفاده از دوچرخه های مخصوص بانوان برای شما راحتی بیشتری را به همراه خواهد داشت.

برای بدست آوردن سایز مناسب دوچرخه برای بانوان می توانید از جدول بالا استفاده کنید. به اعداد بین دو فلش قرار گرفته اند توجه کنید بصورت مثال شخصی که قد بین 150 تا 163  سانتیمتر دارد میبایست از دوچرخه سایز 14 یا xs استفاده کند. 

3- جدول سایز بندی دوچرخه برای کودکان

چگونگی سایزبندی دوچرخه کودکان با دوچرخه بزرگسالان متفاوت است. دوچرخه کودکان معمولا با توجه به اندازه چرخ های دوچرخه و یا رده سنی کودکان سایز بندی می شوند. در ادامه به بیان چند نکته مفید و کاربردی جهت انتخاب دوچرخه برای کودکان میپردازیم:

1- به یاد داشته باشید که هرگز سن کودک را تنها معیار انتخاب دوچرخه قرار ندهید، بلکه معیار درست برای تناسب دوچرخه با بدن کودک، قد اوست و نه سن او.

2- قد و ارتفاع داخلی پا (همانطور که در قبل توضیح داده شد)، در انتخاب دوچرخه برای کودکان نیز یک راه حل مهم تلقی می شود.

3- یک باور عمومی اما غلط در انتخاب دوچرخه برای کودکان این است که “یک سایز بزرگتر بخریم که چند سال بعد هم که رشد کرد بتواند استفاده کند”، لطفا این کار را نکنید! دوچرخه بزرگتر برای کودک شما تنها ترس از دوچرخه سواری را به همراه می آورد و لذت این ورزش فرح بخش را برای کودک شما از بین می‌برد.

4- پیشنهاد می کنیم در صورت نیاز  بعد از تهیه دوچرخه مناسب برای فرزندتان  “آموزش دوچرخه سواری کودکان” را جهت آموزش دوچرخه سواری به فرزندتان را مطالعه کنید.

برای بدست آوردن سایز مناسب دوچرخه برای کودک خود می توانید از جدول بالا استفاده کنید. به اعداد بین دو فلش قرار گرفته اند توجه کنید بصورت مثال کودکی که قد آن بین 90 تا 105  سانتیمتر است میبایست از دوچرخه سایز 12 استفاده کند. نکته دیگر که در سایز دوچرخه کودکان مهم است تغییر سایز طوقه و لاستیک دوچرخه ها است که با بزرگ شدن سایز دوچرخه کودکان سایز طوقه و لاستیک تغییر می کند.

سایز طوقه دوچرخه و سایز بدنه دوچرخه را اشتباه نگیرید!

ما در مجله‌ی دوچرخه و طبیعت بارها شاهد بوده‌ایم که علاقه‌مندان به دوچرخه، سایز چرخ دوچرخه (Wheelset) با سایز بدنه‌ی دوچرخه (Frame) را اشتباه می‌گیرند بصورت مثال بسیاری از افراد تصور می کنند که سایز 26 و 27.5 و 29 سایز بدنه دوچرخه است و این در صورتی است که این ها سایز طوقه و یا همان چرخ عقب و جلو دوچرخه است و این دو  کاملاً متفاوت هستند. به همین دلیل  در گروه تحریریه‌ی مجله‌ی دوچرخه و طبیعت جهت آشنایی و درک دو عنوان سایز چرخ دوچرخه (Wheelset) با سایز بدنه‌ی دوچرخه (Frame) آموزش زیر آماده‌ شده است. پیشنهاد می کنیم آموزش زیر را مطالعه نمایید.

تفاوت سایز چرخ دوچرخه (Wheelset) با سایز بدنه‌ی دوچرخه (Frame)

پیشنهاد می کنیم اگر  تصمیم دارید به تازگی دوچرخه سواری را شروع کنید و یا بصورت تفریحی یا ورزشی  از دوچرخه استفاده نمایید. تنظیمات کامل مختص  خود را برای جلو گیری از آسیب های احتمالی به بدن، روی دوچرخه انجام دهید. تنظیم سایز دوچرخه