استانداردهای لاستیک تیوپلس
برای داشتن چرخ های تیوبلس لازم است لاستیک و طوقه دوچرخه حتما از استانداردهای تیوبلس برخوردار باشند تا بتوانید چرخ های تیوبلسی که به راحتی پنچر نمی شوند را داشته باشید. در اين مقاله به بازنگري استانداردهاي متخلف انطباق در لاستيكهاي تيوبلس دوچرخه پرداخته میشود.
پیشنهاد می کنیم بعد از مطالعه بخش اول این آموزش “بخش دوم “ و ” بخش سوم “ را مطالعه کنید.
1 – ” بخش اول استانداردهای لاستیک تیوبلس”. شما اینجا هستید.
2 – “بخش دوم فرایند تبدیل لاستیک غیر تیوبلس به سیستم تیوبلس”
3 – ” بخش سوم روش اضافه کردن مایع تیوبلس به لاستیک لاستیکهای تیوبلس”
لاستيكهاي تيوبلس در دوچرخهسواري كوهستان، دوچرخهسواري با لاستيكهاي چاق، سايكلوكراس و تا حدودي دوچرخهسواری جاده محبوبيت پيدا كردهاست. اين سيستم ناحيه تماس لاستيك با زمين را افزايش میدهد و امكان سواري با آنها در فشار هواي نسبتاً پايين وجود دارد كه ميتواند احساس سواري و كنترل دوچرخههاي كوهستان، دوچرخههاي با لاستيك چاق و دوچرخههاي سايكلوكراس را بهبود بخشد.
سيستمهاي لاستيك تيوبلس دوچرخه، مشابه نمونههاي مورد استفاده در خودروها و موتورسيكلتها هستند. مفهوم اصلي اين است كه لاستيك براي محبوس كردن هوا بدون داشتن يك تيوپ داخلي، به لبههاي طوقه مُهروموم شود. فشار هواي لاستيك، فشار داخلي را در لبهها حفظ كرده و لاستيك را پُرباد نگه ميدارد.
بر حسب مؤلفههاي انتخابي سيستم تيوبلس، استحکام و اعتمادپذیری لاستیک متغیر خواهد بود. البته امكان دستكاري قطعات ناسازگار وجود دارد، اما اينكه نتايج پايينتر از حد توقع شما باشند چندان ناممکن نیست.
لاستيكها و طوقهها (استاندارد Uniform System Tubeless) برای تیوبلس
قابل اعتمادترين سيستمهاي تيوبلس، آنهايي هستند كه نشانه UST (استاندارد Uniform System Tubeless) را دارند. طوقهها و لاستيكها براي استفاده از برچسب UST بايد با استاندارد تصويب شده، انطباق داشته باشند. لاستيك UST لبه مربعي شكلي براي انطباق با طوقه UST دارد. داخل لاشه لاستيك، يك نوار بوتيل (Butyl) كه ماده تيوپ داخلي است، وجود دارد كه درون لايه داخلي بدنه لاستيك شكل گرفته است. اين ماده اضافي باعث ميشود كه لاستيك نسبت به نمونههاي غير UST سنگينتر باشد.
طوقههاي UST يا فاقد حفره سرپره در كف لاستيك طوقه هستند، يا اين حفرهها كاملاً مُهروموم خواهند شد. محل لبه طوقه UST براي پذيرش و نگهداشتن لبه لاستيكهاي UST طراحي شده است. لاستيكهاي UST بدون استفاده از مواد درزگير روي يك طوقه UST مورد استفاده قرار میگيرند. شرکت ماویک یکی از تولید کنندگان این نوع طوقه ها است و نمایندگی فروش این برند در ایران شرکت آباریس آوا است که معمولا مدلهای گوناگونی از این برند را برای عرضه دارد.
آماده برای تيوبلس
دستهبندی دیگری، عموماً با عنوان «آماده برای تيوبلس» (Tubeless Ready) يا «سازگار با تيوبلس» (Tubeless Compatible) نیز وجود دارد که محصولات براي استفاده از اين برچسبها الزاماً نبايد با استاندارد مشخصي مطابقت داشته باشند. هر شركت خودش تصميم ميگيرد كه چه چيز را بهعنوان TR يا TC ردهبندي نمايد. قطعات مختلف «آماده برای تيوبلس» بين توليدكنندگان متفاوت ممکن است با يكديگر انطباق داشته يا نداشته باشند.
نشان «آماده برای تيوبلس» يا عبارات مشابه روي يك لاستيك بيانگر آن است كه این لاستیک برخي ويژگيهاي لازم براي درزبندي كامل هوا با طوقه را دارد. لبههای این لاستیک معمولاً، به جاي شكل مدور متداول در سيستمهاي تيوپ داخلي، به شكل مربعي هستند. پوشش لاستيك نيز در اين محصولات سنگينتر از يك لاستيك با تيوپ معمولي است، زيرا نوار داخل لاستيك نيز بايد قابليت درزگيري هوا را داشته باشد.
طوقه آماده برای تيوبلس
يك طوقه «آماده برای تيوبلس» ديوارههاي جانبي با طراحي قلّابمانند دارد كه به چسبيدن و نگهداشتن لبه لاستيك كمك ميكند. طوقههاي قديميتر ظاهري مدور و بدون طراحي قلّابمانند دارند. شكل طوقه، لبه لاستيك را بهطور كامل روي قلاب خارجي فشار میدهد. در عين حال، يك ناحيه عميق در بخش مياني بهوجود میآید كه كار جداسازي آن را آسانتر ميسازد.
نوار دور طوقه تیوبلس، سوپاپ و درزگير
محيط داخلي طوقه نيز بايد بهدرستی براي كار به شکل تيوبلس طراحي شده باشد. پيش از هر چيز، كانال طوقه بايد هوابندي (Airtight) باشد اين كار معمولاً با انواع گوناگوني از نوارچسبها انجام ميشود.
همه نوارچسبها برای درزبندی طوقه مناسب نيستند. نوار بايد آنقدر انعطافپذير باشد که سطوح ناهموار اطراف حفره سرپرهها را بپوشاند و همچنین در برابر درزگير لاستيك مقاوم باشد. از نوار ميتوان براي ايجاد قطر داخلي ناحيه محل لبه طوقه نیز استفاده كرد. اين كار مخصوصاً روی طوقههايي انجام ميشود كه براي لاستيك تيوبلس طراحی نشدهاند. براي شكلدهي لبه طوقه معمولاً از نوارهاي سنگينتري مانند Gorilla Tape استفاده ميشود.
سوپاپها و یا والف تيوبلس
سوپاپها و یا همان والف تيوبلس طراحيهاي گوناگوني دارند. پايه سوپاپ بايد درزبندي كامل هوا را ايجاد كند. ميله سوپاپ رزوهكاري شده و براي كشيده شدن كامل آن به سمت محيط داخلي حفره چرخ از يك مهره استفاده ميشود.
مایع درزگير لاستيك تیوبلس نيز بخشي از سيستم تيوبلس است. اين درزگيرها تركيبات شيميايي متنوعي دارند و اگرچه لاتكس يك مؤلفه متداول در آنهاست، اما بين برندهاي مختلف می تواند متفاوت باشد. اگر برند درزگير خود را تغيير دادهايد، لايه داخلي لاستيك را با استفاده از همان تكنيكهاي پاكسازي پس از نقاشي با رنگ لاتكس، تميز كنيد.
لاستيك تيوبلس براي دوچرخهها، يك فناوري در حال تكامل است. اين يك فرض متداول است كه درزگير لاستيك ميتواند از هرگونه نشتي کم هوا نیز جلوگيري كند، ولی يك واقعيت بزرگتر را نباید فراموش کنید: همیشه براي استفاده از تجهيزات ناسازگار محدوديتهايي وجود دارد.