آموزش نحوه و زمان تعویض دنده دوچرخه

در این آموزش نحوهی تعویض ِدنده را به صورت کامل شرح خواهیم داد. نحوهی اصولی تعویضِ دندهی دوچرخه به دو دلیل حائز اهمیت است:
۱- به بازدهی رکاب زدن شما در زمان دوچرخهسواری کمک کرده و از آسیبهای احتمالی به زانو جلوگیری میکند.
۲- مانع فرسایش سیستم دنده میشود.
سیستم دنده دوچرخه یکی از بخش های مصرفی دوچرخه است و تعویض نادرست عمر سیستم دنده را کم می کند.
در ابتدا باید با چند اصطلاح دربارهی بخشهای سیستم دنده آشنا شوید؛
۱- دستهی دنده یا شیفتر:
دستهی دنده یا شیفتر همان دو اهرمِ روی فرمان است که به وسیلهی آنها میتوانید دندهی عقب و جلو را تعویض نمایید.
طبق، طبق عوض کن یا همان شانژمان جلو، خودرو و شانژمان عقب
۲- طبق و سینی طبق:
چرخدنده و اهرم بزرگِ جلوی دوچرخه را «طبق» و هرکدام از چرخدندههای تکی جلو را «سینی» مینامند. به عنوان مثال در تصویر بالا طَبَقِ جلو، سه سینی دارد.
۳- طبق عوضکن (دندهیجلو):
طبق عوضکن همان دندهی جلو است که به کمک آن میتوانید دندهی جلو را تغییر دهید.
۴– خودرو:
به چرخدندههای عقبِ دوچرخه، خودروی عقب گفته میشود.
۵- شانژمان عقب (دندهی عقب):
شانژمانِ عقب همان قسمتی است که به کمک آن میتوانید دندهی عقب را تغییر دهید.
معمولاً دوچرخهها با توجه به سبک و کاربریشان یک، دو و یا سه سینی دارند. همچنین در خودروی عقب با توجه به قدیمی و یا جدید بودنشان بین شش تا دوازده سینی وجود دارد.
آموزش نحوه و زمان تعویض دنده دوچرخه
به تصویر بالا دقت کنید؛
زمانی که در دنده جلو از کوچک ترین سینی استفاده میکنید در دنده عقب مجاز به استفاده از خودروهای بزرگ بالایی هستید.
و زمانی که در دنده جلو از سینی وسط استفاده می کنید در دنده عقب مجاز به استفاده از خودروهای وسط هستید.
و زمانی که در دنده جلو از سینی بزرگ استفاده می کنید در دنده عقب مجاز به استفاده از خودروهای کوچک هستید.
زمانی که در مسیرهای سربالایی با شیبِ تند حرکت میکنید باید از سینی یک و خودروهای بزرگتر که در تصویر با رنگ قرمز مشخص شدهاند، استفاده نمایید و زمانی که در مسیرهای سربالایی با شیب کم حرکت میکنید باید از سینی دو و خودروهای وسط که در تصویر با رنگ آبی مشخص شدهاند استفاده نموده و نهایتاً مواقعی که در مسیرهای مسطح و یا سرپایینی، که سرعت شما بیشتر است، میرانید، باید از سینی سه و خودروهای کوچک در عقب استفاده کنید.
هدف از تغییر دنده چیست!؟
به زبان ساده اگر رکابها زیر پای دوچرخهسوار خیلی سفت باشند او نمیتواند آنها را به سهولت حرکت دهد و اگر هم خیلی نرم باشند رکابها هرز میچرخند. هدف تعویض ِدنده تنظیم فشارِ زیر پای دوچرخهسوار است به نحوی که در مسیرهای سربالایی یا صاف و یا حتی سرپایینی یک فشار متوسط معینی زیر پای او قرار گیرد.
کلاج گرفتن در زمان تغییر دنده:
به همان صورت که نیاز است در ماشین برای تعویض دنده، کلاج گرفته شده تا از قدرت موتور کسر و دنده جا برود، در دوچرخه هم باید این عمل را خودتان با فشاری که روی رکاب میآورید تنظیم نمایید. اصلاً کار سختی نیست؛ فقط کافی است در زمان تعویض دنده برای چند ثانیه، از فشاری که روی رکاب میآورید کم کرده، آن را بچرخانید تا دنده به راحتی جا برود. اگر این الگو را رعایت نکنید دنده به سختی جا خواهد رفت و فشار بسیار زیادی به زنجیر و سیستم دنده وارد خواهد شد.
چه زمانی دنده را باید تعویض کرد؟
چگونه متوجه فشار متوسط و معین شویم!؟
درکِ یک فشار معین خیلی کار سختی نیست، اما بسیار مهم و قابل تأکید است چرا که این امر، کلیدِ تعویض دنده و رکابزدن صحیح محسوب میشود. سرعت چرخش پای شما در زمان دوچرخهسواری عامل تشخیص این موضوع است. سرعت چرخش یک پای شما هنگام دوچرخهسواری باید بین هشتاد تا صدوده دور در دقیقه باشد. برای محاسبهی تعداد چرخش پای خود در یک دقیقه، آن را بشمارید، به تعدادِ به دست آمده، دورِ پا گفته میشود. اگر دورِ پای شما از هشتاد تا صدوده کمتر یا بیشتر باشد باید سعی کنید با کمک گرفتن از تعویض دنده آن را در بین این اعداد نگه دارید. توجه داشته باشید که این اساسیترین بخش برای تعویضِ دندهی صحیح، در دوچرخهسواری است. تفاوتی نمیکند که در مسیر سربالایی، مسطح و یا سرپایینی قرار دارید؛ همیشه باید این موضوع را مدنظر قرار دهید.
به شکل بالا دقت کنید. استفاده از این دندهها صحیح نیست. نباید دنده را به صورتی تعویض نمایید که زنجیر خیلی کشیده و کج شود.
اگر دندهی دوچرخهی شما به راحتی تعویض نمیشود و صدای تقتق یا اصطحکاک غیرطبیعی از آن به گوش میرسد، آموزش تنظیم دندهی دوچرخه را مطالعه و آن را تنظیم نمایید.
سیستم دندههای جدید:
در سیستم دندهی دوچرخههای جدید کوهستان، تعداد سینی طبق در جلو به دو و یا یک کاهش یافته است. به این صورت که در جلو یک یا دو سینی طبق وجود دارد و در خودروی عقب ده، یازده و یا دوازده سینی، که در صورت تعویضِدنده، زنجیر دوچرخه کج و کشیده میشود. برای این سیستم دندهها نوع طراحی و مقامت زنجیر، سینیطبق و خودرو، همگی به سبک جدید تغییر کرده و برای تعویضدنده و کشیدگی زنجیر مشکلی به وجود نمیآید.
سلام ببخشید میخواستم بدونم چجوری باید خودرو دوچرخم را بازکنم و توپیم را گیریس کاری کنم وبه چه وسایل وابزار هایی نیازمندم توپیم هم معمولیه وخودروم هم معمولیع با تشکر
سلام. شما به یک جفت آچار گیو و آچار خودرو نیاز دارید. آموزش سرویس توپی های دوچرخه برای وب سایت فعلا تهیه نشده است.
سلام . وقتی که درحال دنده عوض کردنم باید رکاب بزنم یا نزنم . کدوم بهتره؟
سلام. بله حتما باید رکاب بزنید. اما با فشار بسیار کم. باید رکاب را آرام بچرخانید تا دنده راحت عوض شود و بعد از عوض شدن دنده با قدرت دلخواه رکاب بزنید.
سلام دریک مسیر آسفالت صاف و سرعت متوسط دنده ها روی چند باشه خوبه ؟ من ی ماه میشه یاد گرفتم و دوست دارم بیشتر بدونم
سلام دوست عزیز. در بخش آخر آموزش این موضوع توضیح داده شده است. مطالعه بفرمایید و اگر سوالی داشتید اعلام نمایید تا راهنمایی کنیم.
سلام وعرض ادب،هنگام دوچرخه سواری تو سرعت پایین هم باید دندرو جوری تنظیم کنیم که درتایم ۱دقیقه بین ۸۰الی۱۲۰بار رکاب بزنیم یا فقط برای سرعتهای رو به بالا هستش؟وسوال دون،تومحدوده گیلان تعمییرکار حرفه ای میشناسین؟اگر سراغ ندارید لطفا توهمین تهران… Read more »
خیر دوست عزیز.
70 تا 120 دور در دقیقه دورپای مناسب است.
برای تعویض دنده باید در هر دورپایی که هستید کمی فشار را کم کنید که فشاری روی زنجیر نباشد که دنده راحت جا برود.
سپاس ازراهنماییتون
در گیلان فروشگاه جاینت رشت. در قزوین فروشگاه دوچرخه قابلی. در تهران: فرشگاه جباری، سکویا، ماناسلو، پرورایدرز، فروشگاه حسین زنجانیان …
سلام شماره دنده برای سرعت در سطح خیابان صاف که هرز هم نرود چند است ؟.؟
لطفا بگید !
سلام دوست عزیز. این موضوع در آموزش بالا توضیح داده شده است. بخش “چه زمانی باید دنده را تعویض کرد” را مطالعه کنید.
داداچ من با سایتت خیلی حال کردم. دمت گرم.
عالی.ممنونم از اموزشهای خوبتون
اطلاعات بسیار مفیدی ارائه میدید. لذت بردیم. کاربردی بود عزیز دل .
خیلی مررررررررررسی
مهندس یه سوالی مطرحه:
وقتی در مسیرهای مسطح یا سرپایینی بخوایم از دنده سنگین استفاده کنیم خیلی سریع پاها درد میگیره و خسته میشه، این طبیعی هست آیا؟
سلام میلاد عزیز. بله این موضوع کاملا طبیعی است. با تمرینات منسجم عضلات کم کم قوی می شودند و توان پاها بالا میرود.
سلام. ممنون از پاسخگویی شما با دوست عزیزی بر سر این موضوع بحث میکردیم که آیا دنده سنگین باعث چربی سوزی بیشتر میشه یا دنده سبک تر؟ در دنده سنگین، سرعت رکاب زنی کمتر اما به انرژی بیشتری برای رکاب… Read more »
سلام میلاد عزیز 1- در یک سرعت مشخص رکاب زدن با دور پا بالاتر نیازمند ریتم تنفس بیشتر و بالا رفنن ضربان قلب و در نتیجه سوخت ساز بالاتر را به همراه خواهد داشت. 2- معیار اصلی برای چربی سوزی… Read more »
سلام
یه سوال من دوچرخم دسته جلوش هی کج میشه مال چیه؟ ایا پیچ دستش شل شده یا باید برم عوض کنم دستشو کلا لطفا زود جواب بدید
سلام مهدی عزیز. متوجه واژه دسته جلو نشدیم. اگر منظورتان فرمان است باید پیچ های کرپی سفت شوند.
ایا مشکلی داره تو سربالای یا تو سرباینی دنده عوض کنیم من همیشه مشکل دارم بااین
با سلام احسان عزیز. خیر لازم و ضروی است که در هر مسیری دنده دوچرخه را با توجه به دور پا خود تعویض نمایید. این مورد در آموزش بالا توضیح داده شده است.
سلام..طبق عوض کن من تنظیم نیست متاسفانه کلی گشتم ولی یه ویدئو که کامل باشه پیدانکردم….واقعا ممنون میشم راهنمائی کنید
سلام دوست عزیز. آموزش زیر را مطالعه نمایید. بصورت کامل نحوه تنظیم طبق عوض کن شرح داده شده است.
https://docharkhehmag.ir/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9-%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85-%D8%AF%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D9%84%D9%88-%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87-%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85/
سلام ببخشید ممنون میشم جواب بدین من فقط موندم تو هر دقیقه برای مثال دنده جلو دو و دنده عقب روی پنج قرار دارد یعنی نمیشود ما بجایرکاب زدن در هر دقیقه 70الی110 یا 80الی 120 آیا نمیشه اینو کمتر… Read more »
سلام پویا عزیز. سرعت دورپا توصیه شده بین 70 تا 110 دور در دقیقه است سرعت دور پا دوچرخه سواران حرفه ای ممکن است ار میزان بالاتر هم برود. این اعداد به این معنا هستند که سرعت دور پا شما… Read more »
با عرض سلام و وقت بخیر
نسبت دنده های جلو و عقب رو در دوچرخه های 27 سرعته می فرمایید.ممنون.
سلام جواد عزیز. به همین صورت است که در آموزش توضیح داده شده. کافی است این تراز در نظر داشته باشید.
سلام دوچرخه من 3 و 8 هست اون چه طوری هست
سلام سالار عزیز. به همین روشی که در آموزش بالا توضیح داده شده است باید عمل نمایید. تعداد خودرو های را به تعداد سینی طبق تقسیم نمایید.
با سلام و احترام باید تشکر کنم از زحمتی که در آموزش و امورفنی وکلی از صفرتاصد برای دارندگان دوچرخه در آموزش و تعمیرات و غیره کشیده اید خسته نباشید براتون سلامتی و شادابی آرزو میکنم بسیار پر محتوی و… Read more »
سلامت باشید. خوشحالیم آموزش ها مفید واقع می شوند.
ما هم برای شما آرزو شادی و سلامتی داریم.
سلام، وقتی از سربالایی بلافاصله به سرازیری میرسم عوض کردن دنده خیلی مشکل است چون در شیب دوچرخه خودش میرود و نمیتونم رکاب بزنم تا دنده عوض کنم، ممکنه راهنمایی کنین؟ همینطور با توجه به رعایت نحوه درست دنده در… Read more »
سلام بر شما 1- برای تعویض دنده در سرپاینی نیازی نیست که پای خود را با قدرت بچرخانید. با یک ریتم خیلی معمول پای خود را بچرخانید تا دنده تعویض شود. اگر منظورتان این است که بعد از تعویض دنده… Read more »
سلام
من وقتی بیشتر از یکساعت رکاب میزنم باسنم خیلی درد میگیره، چاره چیه ؟؟؟
سلام. در این خصوص یک آموزش جامع در حال تولید است که بزودی در وب سایت مجله دوچرخه منتشر می شود. موارد زیر را بررسی و به بهبود آنها کمک کنید. 1- وزن بدن در زمان دوچرخه سواری به سه… Read more »
سلام بابت راهنمایی ها ممنونم ولی یک سوال دارم در پیچ های تند با چه دنده ای باشیم چون وقتی که بخواهیمم به سرعت اصلی برگردیم تایر عقب لیز میخوره؟؟
سلام رضا عزیز برای دور زدند، دنده دوچرخه نقشی ندارد. لازم است قبل از رسیدن به پیچ سرعت خود را تا میزانی که بتوانید به راحتی دور بزندید کم نمایید. سرعت را باید بگونه ای تنظیم نمایید که نیازی نباشد… Read more »
گیوه هاش رو باز کنید میتونید گریس بزنید
سلام.
میشه بگید لوازم تعویض روغن ترمز دوچرخه رو از کجا و با چه اسمی پیدا کنم؟
اگه بگید خیلی ممنونتون میشم.
سلام بر شما
می توانید در گوگل سرچ کنید. در تهران فروشگاه های جباری، سکویا، پرورایدرز، سکویا، دوچرخونه، ماناسلو و بسیاری از فروشگاه های دیگر می توانند این محصول را داشته باشند.
سلام ببخشید میخواستم بدونم دوچرخه ی معمولی رو میشه تبدیل به دوچرخه ی دنده ای کرد؟ یه دوچرخه ی ژاپنی قدیمی دارم که حیفم میاد بفروشمش و میخوامبدونم میشه دنده ای بشه یا خیر؟
سلام شبنم عزیز بله امکان پذیر است اما توصیه نمیشود. با توجه به نوع، سایز و سبک دوچرخه این فرایند می تواند پیچیده باشد. اگر در مسیرهای هموار دوچرخه سوار می شوید و شیب چندانی ندارد دوچرخه های بدون دنده… Read more »
سلام من میخوام دوچرخه بخرم اما نمیدونم دنده ای بخرم یا بدون دنده، چون میگن دنده ای اگه مشکلی براش پیش بیاد کاملا خراب میشه.
سلام مهدیار عزیز با دوچرخه دنده ای در مسیر های پرشیب راحت تر می توانید رکاب بزنید. به این گونه که گفته می شوند نیست. تا زمانی که به صورت صحیح از دنده استفاده کنید و به سیستم دنده ضربه… Read more »
سلام خسته نباشید لطفا درباره نحوه کلاچ گیری توضیح دهید
سلام دوست عزیز برای تعویض صحیح دنده: لازم است زمانی که دنده را تعویض کردید برای کسری از ثانیه فشار از روی رکاب را کم کنید که دنده جا برود. اگر این کار را نکنید دنده به سختی جا می… Read more »