واکنش های اسرارآمیز بدن دوچرخه سواران در هنگام مواجهه با هوای سرد
محمد نادر
به عنوان انسان، بدن هيچکدام از ما بهطور طبيعي براي تحمّل سرما مناسب نیست و دماي داخلي بدنمان باید در محدوده 37 درجه سانتيگراد باشد. وقتي اين دما اُفت ميكند، بدن حالت دفاعي به خود ميگيرد تا از اندامها و در شرايط وخيم، از زندگي انسان محافظت نمايد. اين بدان معني نيست كه در تمام طول زمستان دوچرخههاي خود را كنار گذاشته و به استراحت بپردازيم. احترام به شرايط آب و هوا، آگاهي از محدوديتهاي خود و البته پوشش مناسب از اهمّيت بسیاری برخوردار است. پرسش بزرگ این است كه وقتي در هواي سرد براي دوچرخهسواري بيرون ميآييد، چه اتفاقي ميافتد.
انقباض و سفت شدن عضلات
به محض اينكه از خانه خارج ميشويد، عضلات در واكنش به سردي هوا منقبض و سفتتر شده و دامنه حركات شما را محدود ميكنند و باعث ميشوند ركاب زدن بسيار دشوارتر از در دمای معمولی باشد. به گفته اِستیسی سیمز (Stacy Sims) فيزيولوژيست ورزشي، شما ميتوانيد اين تأثير انقباضي را با يك گرمكردن در یک محیط بسته، برطرف كنيد. او ميگويد: « وقتي بيرون رفتيد، کمی فرصت دهید تا به شرایط عادت کنید. اگر قرار است در هواي سرد مسابقه دهيد، تا زمان شروع مسابقه، خودتان را گرم كنيد و تا زماني كه اسلحه شليك ميشود به حركت كردن ادامه دهيد».
حركت خون به سمت اندامهاي داخلي
سیمز ميگويد: «اولين و مهمترين واكنش بدن اين است كه از اندامهاي داخلي محافظت كند». اين بدان معني است كه خون از بخشهاي خارجي بدن به سمت مركز آن كشيده ميشود. به همين دليل است كه حتي وقتي هوا كمي سرد ميشود، گرم نگه داشتن دستها و پاها و حتي صورت بسيار دشوار است. بديهي است كه شما با استفاده از پوششهاي گرمي مانند كلاههايي كه سر و گوشها را ميپوشانند، دستكشهاي عايقبنديشده، جورابهاي ضخيم و پوشش كفشها، تلاش ميكنيد نسبت به اين وضعيت واكنش مناسبي داشته باشيد. فراموش نکنید که بالا نگه داشتن دماي مركزي به گرم نگه داشتن كل بدن كمك ميكند و بدن خساست كمتري در تأمين جريان خون براي بخشهاي خارجيتر نشان ميدهد.
تغييرات پاسخدهي ضربان قلب
بهطور معمول، ضربان قلب در واكنش به هواي سرد كاهش مييابد زيرا خون كمتري را به پوست و قسمتهاي خارجي پمپاژ ميكند. وقتي شروع به حركت ميكنيد، قلب شما بايد سختتر كار كند تا شما را گرم نگه داشته و در عين حال خون را به عضلات در حال كار بفرستد. بنابراين ضربان قلبتان احتمالاً بالاتر از زماني خواهد بود كه فعّاليت مشابهي را در آب و هواي گرمتر انجام ميدهيد. اين فعالیت مضاعف باعث افزايش فشار خون نيز ميشود، بنابراين كاملاً بدن خود را گرم كرده و زماني كه دما به محدوده انجماد اُفت كرده است انتظار ثبت ركورد را نداشته باشيد.
تنگ شدن مسيرهاي هوايي
هواي سرد و خشك، گرما و رطوبت مسيرهاي هوايي و ريهها را از بين ميبرد و باعث احساس تنگي نفس ميشود و شرایط وخیمی را ایجاد کند. در اين مورد نيز بايد براي گرم كردن خود وقت كافي صرف كنيد تا بلافاصله پس از خروج، دم و بازدمهاي سنگين نداشته باشيد. همچنين از يك دستمال گردن استفاده كنيد كه بتوانيد آن را روي دهان خود كشيده و هوا را پيش از وارد شدن به ريههايتان گرم کنید.
آبريزش بيني
وظيفه سوراخهاي بيني اين است كه هواي ورودي به ريهها را گرم و مرطوب كنند. وقتي در هواي سرد و خشك به سختي نفس ميكشيد، بيني شما دچار اضافهكاري شده و توليد مايع را افزايش ميدهد كه باعث ميشود اضافات آن خارج شوند. شما نميتوانيد كار چنداني براي متوقّف كردن اين فرآيند انجام دهيد، اما داشتن دستكشهاي خوب با وصلههاي نرم براي پاك كردن بيني در چنين شرايطي كمك خواهد كرد.
افزايش ادرار
وقتي بدن خون و مايعات بيشتري را به طرف هسته خود جذب ميكند تا از اندامها محافظت نموده و شما را گرم نگه دارد، مغز فرمانی براي كاهش حجم كلي مايعات بدن صادر ميکند. به همين دليل تعداد دفعات نياز به ادرار افزايش پيدا ميكند. استفاده از لباسهاي مناسب در چنين شرايطي براي قرار دادن كمترين بخش از بدن در معرض هواي سرد و حفظ دماي داخلي، كمك زيادي خواهد بود. همچنين به ياد داشته باشيد كه حتي اگر به اندازه يك روز بسيار گرم تشنه نيستيد، اما هنوز مايعات بدن خود را از دست ميدهيد. بنابراين بايد كاملاً به نوشيدن مايعات توجّه كنيد.
احساس سرزندگي
تمرينات ورزشي در هواي سرد و معمولاً با رطوبت پايينتر، كاملاً نيروبخش هستند. همچنين به این دلیل كه بدن در شرايط سرد بايد سختتر كار كند، ترشح اندروفين نيز افزايش پيدا ميكند كه يك راه عالي براي مقابله با افسردگيهاي زمستاني است.
لرزش
اگر ميزان گرمايي كه از دست ميدهيد بيشتر از چيزي باشد كه بدنتان توليد ميكند (بهرغم گرم كردن دقيق و لايهبندي مناسب لباسهايتان)، سرما خواهيد خورد. پوست شما با فرآيندي به نام مورمور شدن يا سيخ شدن موها واكنش نشان ميدهد و از طريق آن تلاش ميكند فضاي بيشتري را براي عايقبندي هوا در بين موهاي بدنتان ايجاد کند. اما به این سبب كه بدن انسان موي زيادي ندارد، اين فرآيند عمومي، ناكارآمد است. قدم بعدي، لرزيدن يا انقباض غيرارادي عضلات براي توليد گرماي بيشتر است. اين وضعيت تا سطح معيني مؤثر خواهد بود. وقتي به مرحله لرزش رسيديد، بايد پناهگاهي پيدا كرده و خودتان را گرم كنيد، در غير اين صورت ممكن است وارد مرحله سرمازدگي شويد
دو آموزش مفید برای کسب اطلاعات مهم درباره دوچرخه سواری در هوای سرد
دوچرخه سواری در هوای سرد زمستان: https://goo.gl/zbm3zn
5 نکته طلایی برای دوچرخه سواری در هوای سرد: https://goo.gl/zQVDpy